Wojciech

Piōntek ze godkōm

PL: Dawniej na Gornym Śląsku z dyni wszystko wybierali, robili dziurki na oczy i buzię, do środka wkładali świeczkę i mówili że to utopce.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/b...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

Piōntek ze godkōm

Bania – dynia (pol.); der Kürbis (ger.); dýně (cze.); pumpkin (eng.)

Downij we Gōrnym Ślōnsku ze banie wszyjsko ôbiyrali, robiyli zbyrki na ślypia a gymba, dryn wrażali świyczka a godali iże to utopce.

Decyzja ta była bezpośrednio związana z koniecznością pokrycia kosztów wojny z Francją i nałożonych kontrybucji. W wyniku edyktu sekularyzowano majątki klasztorne, a zakonnicy byli zwalniani ze ślubów zakonnych i opuszczali klasztory.

Edykt sekularyzacyjny z 30 października 1810 roku - dekret wydany przez pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III, który zniósł wiele klasztorów na terytorium Prus, w tym na Śląsku, przejął ich majątki na rzecz państwa Pruskiego.

Z czasem doprowadziło to do konfliktu terytorialnego polsko-czechosłowackiego, który wybuchł otwarcie w styczniu 1919 roku (tzw. wojna o Śląsk Cieszyński).

29.10.1918 w Ostrawie powstaje "Zemsky Narodni Vybor pro Slezko", Tego samego dnia, w Cieszynie, Polacy powołali "Rady Narodowe Księstwa Cieszyńskiego", które ogłosiły przynależność tej ziemi do odradzającej się Polski. W efekcie na Śląsku Cieszyńskim powstały dwie władze lokalne.

Strzedni wiek żywota chopōw we RP to je 74,93 lot, we RCZ 77,6 lot. Dobro nowina: Kaczyński mo już 76 lot, zło nowina Babiš mo 71. lot.

Piōntek ze godkōm

Modry – niebieski (pol.); das blau (ger.); modrý (cze.); blue (eng.)

Ajsfogel mo z wierchu modry pukel.

PL: Zimorodek ma z wierzchu niebieski grzbiet.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/m...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

21.10.1702r. Leopold I Habsburg powołuje do życia tzw. „Leopoldinę” uniwersytet będący poprzedniczką Uniwersytetu Wrocławskiego. W XVIII w. powstała też Aula Leopoldina (1728–1732) jako część większego zespołu budynków uniwersyteckich. Nazwa auli upamiętnia cesarza Leopolda I.

20 października 1910r. urodziła się w Opawie Joy Adamson właść. Fryderyka Gessner (Friedericke Victoria Gessner) (zamordowana 3 stycznia 1980 w Parku Narodowym Shaba w Kenii) przyrodniczka, malarka i pisarka. Autorka „Elsa z afrykańskiego buszu”.

Piōntek ze godkōm

Gruba – kopalnia (pol.); das Bergwerk, die Grube (ger.) důl (cze.); mine (eng.)

Kejś we Ślōnsku po grubach ôstanōm yno szachty.

PL: Kiedyś na Śląsku po kopalniach zostaną tylko szyby górnicze.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/g...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

14 października 1919r. Pruskie Zgromadzenie Narodowe tworzy Provinz Oberschlesien (Prowincję Górnośląską) z siedzibą w Opolu. Jej komisarycznym nadprezydentem zostaje Joseph Leo Bitta urodzony 12 marca 1856 w Dlouhej Vsi (Hlučín).

Piōntek ze godkōm

Motyka – dziwka, ladacznica (pol.); die Schlampe (ger.); coura (cze.); slut (eng.)

Karlik zaś cołki geltak przefuloł na motyki.

PL: Karol znowu całą wypłatę przepuścił na dziwki.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/m...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

6 października 1938 roku - delegalizacja Śląskiej Partii Ludowej. Po wkroczeniu na Zaolzie polskie władze zdelegalizowały na tym terenie wszystkie niepolskie organizacje.

Piōntek ze godkōm

Kofer – walizka (pol.); der Koffer (ger.); kufr (cze.); suitcase (eng.)

Tyn kofer niymosz za srogi do fligra?

PL: Ta walizka nie jest za duża do samolotu?

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/k...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

1.10.1846 r. o godz. 11.00 przybył do miasta specjalnym pociągiem król Prus Fryderyk Wilhelm IV w towarzystwie nadprezydenta prowincji śląskiej i prezydenta rejencji opolskiej. Przywitali go hrabia Henckel von Donnersmarck, landraci powiatów gliwickiego i bytomskiego, burmistrz Gliwic.

30 września 1938 – ultimatum rządu polskiego wobec Czechosłowacji domagające się odstąpienia Polsce Śląska Cieszyńskiego tzw. Zaolzia.

Kule, wyboczcie, na bildzie boł feler.

Piōntek ze godkōm

Ancug – garnitur (pol.); der Anzug (ger.); oblek (cz.); suit (eng.)

Chop we ancugu wloz do cugu.

PL: Mężczyzna w garniturze wszedł do pociągu.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/a...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/d...

Piōntek ze godkōm

Dymbiōnka – żołądź (pol.); die Eichel (ger.); žalud (cze.); acorn (eng.)

Pośmiatej te dymbiōnki przed chałupōm, co kery na tym niy ukełznie.

PL: Pozamiataj te żołędzie przed domem, żeby ktoś się na nich nie poślizgnął.

#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

Piōntek ze godkōm

Cyja – akordeon (pol.); das Akkordeon (ger.); tahací harmonika (cze.); Accordion (eng.)

Wachujcie mi sam ta cyja. Zaroz byda nazod.

PL: Pilnujcie mi tutaj tego akordeonu. Zaraz wrócę.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/c...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

Wyznaczał Racibórz, obok Opola, miejscem, w którym obradował sejmik krajowy oraz miejscem, gdzie składano hołd królowi Czech.

8 września 1531 roku - Przywilej Hanuszowy – wydany przez księcia opolskiego i raciborskiego Hanusza II Dobrego. Brał on chłopów w obronę przed rosnącym uciskiem ze strony szlachty, oraz potwierdzał przynależność obu księstw do Korony Czeskiej.

Piōntek ze godkōm

Dykcjōnorz – słownik (pol.); das Wörterbuch (ger.); slovník (cze.); dictionary (eng.)

Na ta rajza do Lōndynu kupił żech bajtlowi dykcjōnorz.

PL: Na tę podróż do Londynu kupiłem dziecku słownik.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/d...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

Niykere na kufel ze biyrym godajōm gorczek, tako ańfachowo.

Piōntek ze godkōm

Gorczek – garnuszek (pol.); der Becher (ger.); hrneček (cze.); camp mug (eng.)

Dej pozōr, we tym gorczku mosz gorki tyj.

PL: Uważaj, w tym garnuszku masz gorącą herbatę

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/g...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz

28 sierpnia 1924 roku w Opolu założony został Związek Akademików Górnoślązaków „Silesia Superior”. Organizacja zrzeszała studentów polskojęzycznych, zwłaszcza tych pochodzących z Górnego Śląska, studiujących na Uniwersytecie Wrocławskim.

💡Fakt. Sejm RP może większością 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, odrzucić weto Prezydenta.

Piōntek ze godkōm

Glaska – szklanka (pol.); das Glas (ger.); Sklenice (cze.); glass (eng.)

Na zegrōdce mosz glaski ze kōmpotym ze jabek.

PL: W ogródku masz szklanki z kompotem z jabłek.

Tukej ôdmiana:
dykcjonorz.eu/dykcjonorz/g...
#godka #piontekzgodkom #dykcjonorz