Aposto | Plaza dili ve edebiyatı: Durmadan 'sağlıyoruz', bu defa 'sollayalım' Çağrı merkezi görevlileri , telefonla aradıklarında garip bir kurguyla tercüme edilmiş, Türkçe sözcüklerin özensizce serpiştirildiği tuhaf cümlelerle konuşuyorlar: “Size … kurumundan arama sağlıyor...

aposto.com/s/plaza-dili...

www.instagram.com/p/DKJvHCXoQX...

Aposto | Faili meçhul yüklemler: Özne-yüklem uyumsuzluğu üzerine Özne ya da eski adıyla fail , bir cümlede yüklem ile bildirilen işi, eylemi veya oluşu yerine getiren ya da yüklem aracılığıyla hakkında bilgi verilen ögedir. Özne (fail), yükleme sorulan “kim” ve...

aposto.com/s/faili-mech...

Aposto | Önünde zelzeleler, arkasında zelzeleler: Dilin sarsıntısı nefret söylemi Hayatım boyunca büyük depremlere tanık oldum. İlki 1967 Adapazarı depremiydi . Cumartesi günleri yarım gün mesai vardı o zamanlar. O Cumartesi babamın işyerinden çıkıp yaşadığımız lojmana doğru yürür...

"İletişim bilimciler, nefret söylemini daha iyi anlamak için bu söylemleri kimlerin ürettiğine de bakılması gerektiğini belirtiyorlar."

Dilin sarsıntısı nefret söylemi

@suhacalkivik.bsky.social yazdı.
aposto.com/s/onunde-zel...

Aposto | 'Konuş ki seni görebileyim': Hitabet sanatının incelikleri Şair İlhan Berk’in “… ve bir kahkaha çiçeği gibi kalabalık” dediği çiçek, halk arasında “gündüz sefası” olarak bilinir. Sabahları açar, akşamları uykuya dalar bu çiçek, tıpkı insanlar gibi. Rengârenk ...

Yeni yazım @aposto.com ‘da:

aposto.com/s/konus-ki-s...

“Antiparantez” yanlış, doğrusu “antrparantez”

Antrparantez Fr. entre parenthèses

"Ayraç içinde" anlamında.

Söz arasında, sırası gelmişken.

“Teşvikimesai” yanlış, öyle bir sözcük yok,
doğrusu “teşrikimesai”

(teşri:kimesa:i:), Arapça teşrīk + mesāʿī

Bir amaç uğruna kurulan çalışma ortaklığı, birlikte çalışma, iş birliği: "Onunla yıllardır teşrikimesaimiz var."

“Ağrıma gidiyor” yazımı yanlış, doğrusu “ağırıma gidiyor”

Ağırına gitmek

Onuruna dokunmak veya gücüne gitmek:
      "Kimse dört çocuklu bir aileye ev vermek istememiş. Bu, büsbütün ağırına gitmiş." - Adalet Ağaoğlu

Aklıselim (akl-ı selim) sözcüğünün Türkçe karşılığı, "sağduyu" yani "iyicil akıl"

"Aklıselim kişi" nitelemesi yanlış, "aklıselim sahibi kişi" diyelim.

+

Tanımadığımız insanlara, "dayı, abi, abla, yenge, teyze, amca, yeğen, enişte, oğlum, birader, kızım, şekerim, evladım vb." diye seslenmeyelim.

Az önce -annesinin kardeşi olmadığım hâlde- bir kişi bana “dayı” diye hitap etti.

Minibüs kâhyası veya otopark bekçisi değilim.

Hemen kendisini hak ettiği çöplüğe yolladım elbette.

"Sultanahmet Meydanı'nda toplandılar." yerine "Sultanahmet Meydan'da toplandılar." yazıyor birileri.

Medyanın tamlama bilgisi de yok!

Herhangi bir işin parasal tutarı, "mali portre" değil,
''mali porte" dir.

İhalelere ilişkin haberlerde "muammen" diye yanlış
yazılıp yanlış okunan Arapça kökenli sıfatın doğrusu
"muhammen"

(Oranlanan, tahmin edilen)

++
" ... açıklamasında" diyebilmek için "yaptığı"
sözcüğünü cümleden çıkarmak gerekir.

"... milletvekili, yasa tasarısıyla ilgili yaptığı açıklamasında ..."
diye başlayan haber cümlesinde "iyelik eki" gereksiz kullanılmıştır. Milletvekili, başkasına ait bir açıklamayı yapmış olamayacağına göre, "açıklamasında" değil, "açıklamada" demek yeterlidir. +

“Defaatle” ile “defaten” sözcüklerini birbirine karıştırıyoruz.

Defaatle: Defalarca.

Defaten: 1. Ansızın.
2. Bir çırpıda, bir kerede.

++
1. sıfat Habersiz:
"Kimisi maişet derdine düşmüş / Rahattan bihaber" - Cahit Sıtkı Tarancı

2. zarf Habersiz bir biçimde:
"Zümrüt gözlü baharın geldiğinden bihaber / Sararmış yaprakların üstüne eğilmişler" - Ömer Bedrettin Uşaklı

“Bihaber” yazmamız gereken yerlerde “bir haber” yazmayalım, tuhaf oluyor.

“bihaber”

(bi:haber), Farsça bī + Arapça ḫaber

+

+ "Şeklinde konuşmak"; ancak "konuşma biçimini" anlatmak amacıyla örneğin, ''bağıra çağıra" ya da "sakin bir ses tonuyla" konuşulduğunu belirtmek için kullanılabilir.

Yukarıdaki cümlede doğru anlatım; "dedi" ya da "diye konuştu" olabilir.

"... 'bunu dört gözle bekliyorum.' şeklinde konuştu."

Bu haber cümlesi yanlış.

"Şeklinde konuşmak" kalıbı, medyada yanlış anlamda kullanılıyor.

Dilimizde “rakkam” değil, “rakam” diye söylüyoruz.

(Arapça raḳam)

Dilimizde “rakkam” değil, “rakam” diye söylüyoruz.
(Arapça raḳam)

“Her zamanki sevimliliğiyle…”

“Her zamanki” yazarken “ki” bitişiktir.

Şüphe ve pekiştirme göreviyle kullanılan ki sözü ayrı yazılır:
Ders bitti, zil çaldı mı ki?
Seni öyle göreceğim geldi ki.

“Herkes, miting alanında toplandılar.”
denmez.

“Herkes miting alanında toplandı.” denir.

Ben de olsam tutarsızlık diye tekil kullanırdım.

Medyanın dil bilgisi düzeyi evlere şenlik!

"Pek çok usta isimlere beste verdi." denmez.
"Pek çok usta isme beste verdi." denir.

“Eserde pek çok tutarsızlıklar görüldüler.” denmez. “Eserde pek çok tutarsızlıklar görüldü.” denir.

“Hissiyatı” derken -a sesi uzundur.

[ . . - . ] hissiya:tı

Doğrusunu dinleyelim: www.leventdonmez.com/sozluk?s=his...

“Mentalite” değil, dilimizde “mantalite” diyoruz.

(Fr. mentalité)

Anlayış.