چند کتاب فارسی که خواندن آن‌ها دایرۀ واژگانی را گسترش می‌دهد و نثر را بهبود می‌بخشد:
ـ اسرارالتوحید، به کوشش محمدرضا شفیعی کدکنی.
ـ تاریخ سیستان (به‌ویژه بخش نخست)، به کوشش محمدتقی بهار.
ـ تاریخنامۀ طبری.
ـ ترجمۀ تفسیر طبری.
ـ سفرنامۀ ناصرخسرو.
ـ سیاست‌نامه، خواجه نظام‌الملک.
ـ قابوسنامه.
12.02.2025 05:10 — 👍 0 🔁 0 💬 0 📌 0
چهار واژۀ پایان‌یافته به «ـَر» / ar- که در شکسته‌نویسی، «ـَر» / به «ـِه» / بدل می‌شود:
آخَر (عربی: آخِر)
اگر
دیگر
مگر
در این واژه‌ها نخست هم‌خوانِ (صامتِ) «ر» حذف شده و سپس واکۀ (مصوتِ) پایانیِ a- به e- بدل شده‌است. یعنی:
آخه
اگه
دیگه
مگه
در شکسته‌نویسی، نوشتن این واژه‌ها به‌صورت‌های زیر پذیرفتنی نیست:
آخِ
اگِ
دیگِ
مگِ
28.04.2024 14:01 — 👍 0 🔁 0 💬 0 📌 0
2️⃣ آخُرک: ترقوه (ص ۴۵)
باغِره: ورم، التهاب (۶۵۷)
بَرسام: ذات‌الجنب (۴۱۸)
بی‌هُشانه: هذیان (۲۳۳)
پیوند: مَفصل (۳۹)
خوره: جذام (۶۱۷)
خوک: خنازیر (۶۰۸)
خوی: عرق (۵۴۲)
دوازده‌انگشتی: اثناعشر (۸۸)
زهدان: رحم (۷۶۹)
سِپُرز: طحال (۹۲)
سُرخه: مری (۸۷)
گُمیز: ادرار (۳۷)
(هدایةالمتعلمین)
15.12.2023 20:26 — 👍 0 🔁 0 💬 0 📌 0
1️⃣ چند اصطلاح پزشکی فارسی در قرن ۴:
امروزه اصطلاحات فارسی زیر فراموش شده‌اند یا کم‌کاربردند یا در معنی دیگری به‌کار می‌روند و به‌جای آن‌ها، معادل عربی‌شان کاربرد دارد. عربی زبان فارسی را غنی ساخته، ولی موجب فراموش شدن بسیاری از واژه‌های فارسی نیز شده و به آن آسیب‌هایی زده‌است:
15.12.2023 20:26 — 👍 0 🔁 0 💬 1 📌 0
یک ساعت فکر کردن بهتر از هفتاد سال ویرایش است.
▫️فرهاد قربان‌زاده
23.10.2023 06:30 — 👍 2 🔁 0 💬 1 📌 0
لغت‌نامه (دهخدا و همکاران)، با همۀ ارجمندی‌اش، نیازمند ویرایش است. پیشینیان این اثر سترگ را برای ما به یادگار گذاشته‌اند و بر ماست که با ویرایش آن، اثری شایسته‌تر برای آیندگان به‌جا بگذاریم. لغت‌نامه سرشار از اطلاعات ارزشمندِ زبانی و ادبی است که اگر ویرایش شود، امکان بهره‌وری از این اطلاعات دوچندان می‌شود.
30.08.2023 06:23 — 👍 1 🔁 0 💬 0 📌 0
جز: به‌جز
جزء: یکی از
سو: طرف
سوء: بد
ما: ضمیر اول‌شخص جمع
ماء: آب
هر همزه‌ای حذف‌شدنی نیست.
04.08.2023 19:50 — 👍 7 🔁 0 💬 0 📌 0
😅🌺
31.07.2023 08:31 — 👍 1 🔁 0 💬 0 📌 0
ننگ بر من که باعث شدم غلط بنویسید! 😀🌺
31.07.2023 06:57 — 👍 0 🔁 0 💬 1 📌 0
من که دارم نان و ماستم را می‌خورم! 😅🌸
31.07.2023 06:56 — 👍 0 🔁 0 💬 1 📌 0
دربارۀ «راجع‌به» و «راجب» و «راجه به»
اگر در فارسی غیررسمی «راجع‌به» را به‌جای «راجب»، به‌صورت «راجه به» می‌نوشتند، دقیق‌تر و قاعده‌مندتر بود. در فارسی گاهی «ع» پایانی حذف می‌شود و اگر واکۀ پیش از «ع» e باشد، در خط این واکه با «ه» نشان داده می‌شود. مانند «طلایع» که از قدیم به «طلایه» بدل شده‌است.
31.07.2023 06:54 — 👍 4 🔁 0 💬 0 📌 0
اگر هنگام نوشتن، دو واژۀ هم‌معنی با بسامد نزدیک به هم به ذهنمان می‌رسد که یکی فارسی و دیگری بیگانه است و در آن بافت می‌توان هردو را به‌کار برد، بهتر است واژۀ فارسی را به‌کار ببریم:
استحضار: آگاهی
الی: تا
اهتمام: کوشش
اغلب: بیشتر
کذب: دروغ
به این فهرست می‌توان هزاران واژۀ دیگر نیز افزود.
◽️ فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:31 — 👍 5 🔁 0 💬 0 📌 0
دربارۀ عبارت «تُن ماهی»
«تُن» نام نوعی ماهی است. عبارتِ «تُنِ ماهی» مانند عبارتِ «سفیدِ ماهی» یا «کپورِ ماهی» است. چون واژۀ «تُن» برای مردم شفاف نبوده، گمان کرده‌اند به معنی «کنسرو» است و منظورشان از «تنِ ماهی» همان «کنسروِ ماهیِ تُن» یا «کنسروِ تُن» است. اشکالی هم ندارد.
◽️فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:30 — 👍 4 🔁 0 💬 0 📌 0
چند ترکیب با Persian «ایرانی»:
Persian blinds: کرکرۀ پشت پنجره
Persian blue: آبی فیروزه‌ای
Persian carpet / rug: فرش ایرانی
Persian cat: گربۀ ایرانی
Persian greyhound: سگ تازی ایرانی
Persian lamb: برۀ قره‌کُل
Persian lilac: یاسمن
Persian melon: طالبی، گرمک
Persian red: قرمز لاکی
فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:29 — 👍 6 🔁 0 💬 0 📌 0
بر فرزندان خود نام نیکو نهید، مانند نام‌های شاهنامه‌ای:
اسفندیار، بابک، باربد، به‌آفرید، بهرام، بیژن، پیروز، تهمینه، جمشید، خسرو، رویین، رُهام، رودابه، ساسان، سام، سهراب، سیاوش، سیندخت، فرامرز، فرانک، فریدون، کارن (قارن)، کاوه، کتایون، کیارش، کیانوش، کیومرث، گرشاسب، منیژه، ناهید، هما.
◽️ فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:26 — 👍 7 🔁 0 💬 0 📌 1
در جمله‌های پرسشی، جز به‌ندرت، استفاده از یک نشانۀ پرسش کافی است، ولی اگر از چیزی خیلی تعجب کرده‌اید، می‌توانید از سه نشانۀ تعجب (!!!) نیز استفاده کنید.
سه نشانۀ تعجب یعنی خیلی تعجب کرده‌ام، ولی چند نشانۀ پرسش (؟؟؟) به معنی این نیست که خیلی سؤال دارم!
◽️ فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:25 — 👍 6 🔁 0 💬 1 📌 0
در فارسی به‌جای f*cking می‌گوییم «کوفتی»، «لعنتی»، «زهرماری»، «وامانده»، «صاحب‌مرده»، «آشغال» یا معادل‌های مناسب دیگر:
ده‌میلیون فاکینگ تومن.
ده‌میلیون تومنِ کوفتی.
نیاز نیست که چون در انگلیسی «فاکینگ» در وسط عبارت می‌آید، در فارسی هم معادلش را در وسط عبارت بیاوریم.
◽️ فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:23 — 👍 11 🔁 0 💬 1 📌 0
در فارسی از قدیم گرایش (و نه قاعده) این بوده‌است که واژه‌های دارای دو تکواژ دوحرفی و گاه سه‌حرفی سرهم نوشته شوند:
آبدار
آبرو
پیشرو
دلبر
دلربا
دلگیر
رهبر
رهپو
رهرو
شهپر
همتا
همسر
یکتا
در فارسی هرچه دو تکواژ سازندۀ یک واژه طولانی‌تر شود، گرایش به جدانویسی آن افزایش می‌یابد.
◽️ فرهاد قربان‌زاده
10.07.2023 08:22 — 👍 3 🔁 0 💬 0 📌 0
عزیزید. شرمنده می‌فرمایید. 🌹
03.07.2023 04:25 — 👍 1 🔁 0 💬 1 📌 0
به نام نامی ایران، ...
03.07.2023 03:50 — 👍 20 🔁 2 💬 0 📌 1
