@forademapa.bsky.social
O podcast que busca dar a coñecer as minorías menos visibles que existen en Europa. Desde a diáspora, con María Sabarís @msabaris.bsky.social en Londres e Juan Vergara @dosdorei.bsky.social en Bruxelas
Un estado baixo responsabilidade da ONU no que a zona A (coa cidade de Trieste) era administrada por 🇺🇸 e 🇬🇧 e a B (costa noroccidental de Istria) por Iugoslavia.
No 1954 Iugoslavia anexionouse pola súa banda a zona B.
Se queredes saber máis 👇
www.ivoox.com/petisco-lixe...
Hoxe en 1954 Trieste voltaba a ser parte de 🇮🇹.
A cidade fora unha fonte de disputas territoriais entre a Iugoslavia de Tito e 🇮🇹 ó rematar a IIGM, que estiveron a piques de entrar en guerra por ela.
Co fin de rebaixar as tensións a ONU estableceu o
Territorio Libre de Trieste
Un descamisado o Garibaldi
23.10.2025 10:10 — 👍 1 🔁 0 💬 0 📌 0Hai que respectar a vontade popular expresada en limpos e transparentes referendos como o de 1860 😛
23.10.2025 09:55 — 👍 1 🔁 0 💬 1 📌 0
E se queredes saber máis sobre o occitano e os territorios onde se fala 👇
www.ivoox.com/36-occitania...
O occitano, é unha lingua pluricéntrica, con varias normas pra grafar os dialectos rexionais e sen standard común.
Até a idade moderna foi lingua de arte, comercio e poder. Hoxe soamente é oficial no val de Arán e protexida nos vales do Piamonte e en La Gàrdia (Calabria) en 🇮🇹
A anexión a 🇫🇷 vai cambiar o escenario lingüístico da cidade, co francés convertíndose na lingua hexemónica.
Con todo, a poboación local é ben orgullosa da súa identidade, tamén da lingua local, aínda que moitas veces quede nun uso folklórico, por ex 👇
www.youtube.com/watch?v=o3io...
Niza foi parte do ducado de Savoia desde o séc XIV, e logo das guerras napoleónicas formou parte do Reino de Sardeña-Piamonte.
Porén, o territorio foi cedido a 🇫🇷 en 1860 como "recompensa" pola axuda ó incipiente reino de 🇮🇹 a lograr a súa indepedencia contra 🇦🇹
Hoxe o Celta xoga contra o OGC Nice, o equipo da capital da costa azul 🇫🇷.
Unha cidade onde aínda ten certa vitalidade a lingua local, o niçard, un dialecto do occitano.
Por iso os siareiros e o clube empregan o idioma (Issa Nissa, despí 1904...)
A guerra en 🇺🇦 está a decimar a pequenas etnias de media 🇷🇺, que habitualmente viven nas rexións menos desenvolvidas do país como os buriatos ou os tuvanos.
Estas poboacións ven na guerra unha saída á súa falta de oportunidades económicas.
www.themoscowtimes.com/2024/02/24/2...
O exército 🇺🇦 ven de capturar a un soldado 🇷🇺 da etnia ket, un pobo siberiano e indíxena.
Hoxe, logo de séculos de colonización, represión e alcolismo só quedan 1000 kets, e apenas 30 falan a lingua ket, a derradeira da familia de idiomas ieniseianos
united24media.com/latest-news/...
E se queredes saber máis 👇
www.goodreads.com/book/show/21...
Tamén é unha lingua falada por centos de miles de persoas e escrita en 4 alfabetos ó longo da súa historia, unha importante diáspora repartida por Europa e Oriente Medio ou unha cultura onde a honra, os clans e o dereito consuetudinario teñen unha gran relevancia.
21.10.2025 16:30 — 👍 1 🔁 0 💬 1 📌 0
🚨🎙️Temos novo episodio pra falar dos chechenos, un pobo forxado nunha sucesión de traumas como as guerras contra 🇷🇺 ou a deportación de toda a nación a Asia Central durante a 2ªGM.
Mais a sociedade chechena actual é moito máis que guerras e represión👇
www.ivoox.com/os-chechenos...
Seguramente isto favoreza o restablecemento das negociacións pra poder por fin ó conflito que leva dividindo a illa máis de 50 anos.
Porén... mesmo se hai sintonía entre os líderes de 🇨🇾 e da Rep. Turca de Chipre do Norte é ben capaz que as negociacións non teña éxito de novo
Na Rep. Turca de Chipre do Norte (soamente recoñecida por 🇹🇷) ven de gañar as eleccións presidenciais o candidato favorable á solución federal pra illa.
Tufan Erhurman, o candidato de centro-esquerda derrotou a Ersin Tatar, que avoga pola separación
www.reuters.com/world/middle...
O Tymoteusz Król
Desde hai uns anos o wymysorys está a vivir un rexurdimento grazas ó empeño de Tymoteusz Król, un mozo local que aprendeu a lingua coa súa avoa e as súas amigas.
Tymoteusz logrou convencer os paisanos de Wilamowice pra salvagardaren o idioma como un símbolo de identidade local.
O principiño en wymysorys
O wymysorys é unha microlingua xermánica falada na vila silesia de Wilamowice, ten 10 falantes (e 100 persoas máis capaces de usala).
O idioma esmoreceu case completamente logo da expulsión da poboación xermana local logo da IIGM e debido á represión do réxime comunista 🇵🇱
Malas novas desde 🇵🇱, o presidente de estrema dereita, Karol Nawrocki vetou a lei pola que se recoñecía o wymysorys como idioma rexional.
Disque tal recoñecemento "non pode ser unha decisión arbitraria ou política" 😕
notesfrompoland.com/2025/10/17/p...
Aínda que segundo o propio goberno español, 🇪🇸 non é potencia administradora desde que enviou unha carta á ONU en febreiro de 1976 na que se informaba da fin da presenza 🇪🇸 no país, e por tanto considerándose desligado de toda responsabilidade internacional.
16.10.2025 08:05 — 👍 0 🔁 0 💬 0 📌 0
O podcast trata sobre minorías e nacións sen estado (entre outras cousas) europeas.
E se nos poñemos roñicas o 🇪🇭 aínda se pode considerar parte dun estado europeo, xa que 🇪🇸 sería a potencia administradora do 🇪🇭, ó non ter exercido o seu pobo o dereito á autodeterminación
Hoxe hai 50 anos a Corte Internacional de Xustiza concluiu nunha opinión consultiva que "non hai vínculos ee soberanía entre o 🇪🇭Sáhara Occidental e 🇲🇦, soamente lazos xurídicos e relixiosos.(..) Por tanto debe aplicarse o principio de autodeterminación".
t.co/NY1QJ0XgIo
Libro en bielorruso escrito con caracteres árabes polos tártaros de Lipka
Os falantes de bielorruso sufren os tradicionais estereotipos de ruralidade e pobreza, e tamén un novo, o de radicais e opositores ó goberno de Lukashenka.
Porén, é un idioma con millóns de falantes e séculos de literatura escrita en alfabeto cirílico, latino e árabe.
Coa independencia de 🇧🇾 en 1991, o país tentou normalizar o idioma propio, oficial canda o ruso, porén estes esforzos foron abandonados, cando non atacados e reprimidos desde que Lukashenka está no poder (1994), excepto nalgúns aniños nos que quixo marcar distancia con 🇷🇺.
10.10.2025 13:06 — 👍 0 🔁 0 💬 1 📌 0Lukashenka, presidente de 🇧🇾 anda de visita en 🇹🇯 (Taxiquistán) onde foi recibido por nenos locais falando na lingua propia do seu país, o bielorruso.
Lukashenka, emulando a Feijóo co embaixador de 🇯🇵, respondeu en ruso.
Segundo el "nada grande se pode expresar en bielorruso".
Hoxe, 8 de outubro é o día nacional do pierogi en 🇵🇱 (e pra quen o celebre).
Os mellores son os rutenos, de pataca e requeixo servidos con cebola e panceta/touciño frita.
Non hai discusión.
Os Ceaușescu cos reis de Inglaterra, que disque quedaron escandalizados co poubanos e malakas que eran
O réxime 🇷🇴 acordou con 🇮🇱e 🇩🇪 programas pra migración destas comunidades, poñendo un prezo por persoa conforme a idade, educación e traballo (€3K por saxóns vellos, €17,5K por traballadores con educación universitaria).
Boa parte deste diñeiro acabou no peto dos Ceaușescu
🚨🎙️ Hai novo petisco pra falar da "venda" dos xudeus e saxóns de 🇷🇴.
Estas comunidades tiñan unha forte vitalidade logo da 2GM e o réxime comunista aproveitou a súa vontade de abandonar o país pra obter divisas e beneficios materiais pagos por 🇩🇪 e 🇮🇱
www.ivoox.com/petisco-lixe...
Pola contra, esta vitalidade e protección é moito menor nas 2 áreas onde se fala en 🇩🇪, no municipio de Saterland na Baixa Saxonia e máis na costa atlántica de Schleswig-Holstein.
De todo isto falamos no noso 4º podcast (de marzo de 2021, mimá!!!)
www.ivoox.com/4-os-frisios...
O frisio é o idioma propio de Fryslân ou Frisia Occidental e hoxe é plenamente oficial nesta provincia, e falado por 400K, un 60% da poboación de Fryslân.
A pesar de non estar normalizado, si goza dunha relativa vitalidade debido á lendaria teimosía do pobo frisio.
