Uzay Kalemdar

Sabahtan beri X’e giremiyorum. Sizde var mı sorun?

Nikolay Çavuşesku, 24 yıl boyunca Romanya’yı “istikrar” adına otoriter bir rejimle yönetti. Her şeyi kontrol altına aldı; basını susturdu, muhalifleri sindirdi, ülke ekonomisini kişisel hırslarıyla uçuruma sürükledi. Rejimi, özgürlüğü yok etti, ama halkın sabrını bitiremedi.

Ferhan şensoy’un yılmaz erdoğan’ı tiyatrosuna almamasını da cem yılmaz’a kavuğu vermemesini de okan bayülgen’i adamdan saymamasını da bugünlerde iyice idrak ediyoruz.

Her diktatör, sonsuza dek iktidarda kalacağını sanır. Tarihin acı ironisi, diktatörlerin sonunun hep birbirine benzemesidir. Çavuşesku’nun helikopterden indikten sonra yakalanışı, tüm diktatörlere mesajdır: Hiçbir tiran, halktan daha güçlü değildir…

Bugün Romanya tarihi, baskının sonsuza kadar süremeyeceğini ve halkın özgürlük mücadelesinin helikopterlerden daha güçlü olduğunu hatırlatıyor. Tarihin tekerrürden ibaret olduğunu bilenler, benzer hikâyelerin bugün de farklı ülkelerde yazılabileceğini görüyor.

Çavuşesku çifti 25 Aralık 1989 günü, askeri mahkemenin kararıyla kurşuna dizildi. 🏹 Diktatörün yıllarca kendini her şeyden güçlü sanan iktidarı, birkaç gün içinde sona ermişti. Meydanları, sokakları dolduran halkın cesareti, otoriter rejimi tarih çöplüğüne attı.

Yargılanma süreci kısa sürdü; vatana ihanet, yolsuzluk, cinayet suçlamalarıyla karşı karşıya kaldılar. Kendilerine savunma hakkı tanınmadığını, bunun bir komplo olduğunu iddia etti. Oysa yıllardır hapse attığı muhaliflerin sesi çoktan tarihe kazınmıştı.

Çavuşesku ve eşi Elena, kısa sürede bir köy yolunda yakalandılar. Birkaç gün önce ülkeye hükmeden kişi şimdi sıradan askerlerin karşısında elleri bağlı duruyordu. Kurduğu baskı rejimi altında ezilenlerin öfkesi, onu yargılayan askeri mahkemede patladı.

Helikopterin pilotu havadayken, şehirlerde yükselen protestoları ve silah seslerini duyunca, halkın öfkesini karşısına alamayacağını anladı. İtaat etmedi, diktatörü ıssız bir bölgede indirdi. Yıllarca güçlü görünen tiran, çaresiz şekilde kaçmaya başladı.

Bir gün sonra, 22 Aralık’ta isyan Bükreş’e ulaştı. Sarayın kapılarına dayanan kalabalık, Çavuşesku’yu korkuttu. Öfkeli halkı bastırmak için orduyu çağırdı, fakat ordu halkın tarafına geçti. Rejim hızla çökerken diktatör, eşi Elena ile beraber helikopterle kaçmayı tercih etti.

21 Aralık 1989: Çavuşesku, Bükreş’te dev bir miting düzenleyip gücünü kanıtlamak istedi. Ama beklediği olmadı. Toplanan halk onu alkışlamak yerine yuhaladı. İlk kez kendi sarayının balkonundan halkın gerçek tepkisiyle karşılaştı. Rejim sallanmaya başladı.

Yıllarca yalan üzerine kurulu sistem, sonunda çatırdamaya başladı. 1989’un sonunda, küçük bir şehir olan Temeşvar’da ilk protestolar başladı. Çavuşesku bunu ciddiye almadı; protestoculara hakaretler yapdırdı, onları küçümsedi. Ancak protestolar hızla ülkeye yayıldı.

Ülkede demokrasi sadece göstermelikti. Seçimler yapılıyor ama sonuçlar önceden belliydi. Çavuşesku milli iradeden bahsetse de, aslında tek adam rejiminde yaşıyorlardı. Halkı manipüle etmek için medyayı kullandı; gerçekleri yazan gazeteciler hapse atıldı.

Ekonomiyi kendi ihtişamlı projeleriyle iflas ettirdi; lüks saraylar, dev yapılar için ülkeyi borca batırdı. Halkı ise ekmek, süt gibi temel gıdalardan bile mahrum kaldı. Ama halka sürekli “refah içindeyiz, güçlüyüz” propagandası yaptı.

Nikolay Çavuşesku, 24 yıl boyunca Romanya’yı “istikrar” adına otoriter bir rejimle yönetti. Her şeyi kontrol altına aldı; basını susturdu, muhalifleri sindirdi, ülke ekonomisini kişisel hırslarıyla uçuruma sürükledi. Rejimi, özgürlüğü yok etti, ama halkın sabrını bitiremedi.

Bu daha başlangıç. Mücadeleye devam.