Cijfers en feiten Leefomgeving | Compendium voor de Leefomgeving

Balans van de Leefomgeving 2025: verbetering leefomgevingskwaliteit stagneert In de Balans van de Leefomgeving brengt het PBL tweejaarlijks in beeld hoe de leefomgeving er in Nederland voor staat.

De Balans van de Leefomgeving van #PBL gebruikt en verwijst naar feiten en cijfers op CLO.nl. In dit nieuwsbericht op de CLO-website staat een selectie per hoofdstuk:
www.clo.nl/actueel/nieu...

Goed punt. Ik zal daar de volgende keer zorgvuldiger in zijn.

Nitraat in het uitspoelend water onder landbouwbedrijven, 1992-2024 Sinds het begin van de jaren 90 is de gemiddelde nitraatconcentratie in het uitspoelend water op landbouwbedrijven flink afgenomen. Door invloed van droogte is de gemiddelde nitraatconcentratie in de ...

De gemiddelde nitraatconcentratie in het uitspoelend water op landbouwbedrijven is sinds de jaren 90 flink afgenomen. Nitraat dat niet door planten wordt opgenomen, komt o.a. terecht in het grond- en oppervlaktewater. Dat kan verschillende problemen opleveren. Meer weten? -> www.clo.nl/nl0271

State of Europe’s environment not good: threats to nature and impacts of climate change top challenges Significant progress has been made in reducing greenhouse gas emissions and air pollution, but the overall state of Europe’s environment is not good, especially its nature which continues to face degr...

🌍🚨 Europe’s environment 2025 is out now, and the conclusions are sobering:

⚠️ Europe’s environment is in poor shape. Nature continues to degrade, biodiversity is declining, and Europe is warming faster than any other region.

www.eea.europa.eu/en/newsroom/...

#EuropesEnvironment2025

Windvermogen in Nederland, 1990-2024 De capaciteit van de windmolens nam in 2024 met ruim 9 procent toe. De stijging was voornamelijk op zee, namelijk met 19 procent. Op land nam de capaciteit in 2024 met 2 procent toe.

De capaciteit van de Nederlandse windmolens was eind 2024 11,7 duizend megawatt. Dit is 9 procent meer dan de capaciteit eind 2023. De groei is voornamelijk te danken aan de toename van capaciteit op zee. Meer weten? -> www.clo.nl/nl0386 #windenergie #windmolens

Verbruik van hernieuwbare energie, 1990-2024 Het aandeel hernieuwbare energie in het totale energieverbruik was 19,8 procent in 2024. Dit is hoger dan in 2023, toen het aandeel uitkwam op 17,4 procent. Het verbruik van hernieuwbare energie ging ...

Het aandeel hernieuwbare energie in het totale #energieverbruik is gestegen van 17,4% in 2023 naar 19,8% in 2024. Het doel voor Nederland in EU-verband is 39% hernieuwbare energie in 2030. Meer weten? -> www.clo.nl/nl0385

Landgebruik en het landschap, 2024 Het Nederlandse landschap wordt gevormd door combinaties van landgebruik, die sterk per regio verschillen. Zo wordt ongeveer de helft van Nederland gedomineerd door agrarisch landgebruik. Andere lands...

De afgelopen decennia is het landgebruik vooral veranderd door schaalvergroting in de landbouw en uitbreiding van bebouwing en natuur. Dit heeft gevolgen voor het Nederlandse landschap. Meer weten? -> www.clo.nl/nl2205

Deze figuur toont de trend in de gemiddelde fijnere stof (PM2,5) concentratie voor drie verschillende soorten meetlocaties: regionale achtergrondstations, stedelijke achtergrondstations en verkeersbelaste stations. De waarden liggen tussen de EU-grenswaarde en de WHO-advieswaarde. Vanaf 2022 liggen de waarden van de verschillende typen meetstations onder de strengere EU-grenswaarde die geldt vanaf 2030.

Onlangs zijn meerdere datareeksen over #luchtkwaliteit geactualiseerd. Deze gaan over zware metalen, benzo(a)pyreen, ozon en fijnere fracties van fijnstof (PM2,5).

👉 zware metalen: www.clo.nl/nl0486
👉 benzo(a)pyreen: www.clo.nl/nl0478
👉 ozon: www.clo.nl/nl0240
👉 PM2,5: www.clo.nl/nl0532

Nabijheid levensmiddelenwinkels en bibliotheken, 2008 - 2024 De nabijheid van levensmiddelenwinkels is in 2024 vrijwel gelijk aan die in 2008. Het aantal supermarkten is gelijk gebleven, maar het aantal winkels voor overige dagelijkse levensmiddelen nam af. De ...

Hoe ver is het naar de dichtsbijzijnde #supermarkt, levensmiddelenwinkel of #bibliotheek? En wat zijn de regionale verschillen? Het aantal supermarkten blijft vrijwel gelijk, het aantal overige winkels voor dagelijkse boodschappen en bibliotheken is afgenomen. Meer weten? -> www.clo.nl/nl2197

Ledenaantal particuliere natuurorganisaties, 1989-2024 In 2024 telden de vier grootste natuurorganisaties samen 1.760.372 leden en donateurs. De meeste waren aangesloten bij Natuurmonumenten, die met 874.154 leden de grootste organisatie is. Het Wereld Na...

Particuliere natuurbeschermingsorganisaties, zoals Natuurmonumenten en WNF, hebben een grote rol bij het beheer van natuurgebieden en het vormen van maatschappelijk draagvlak voor natuur en landschap. Het aantal leden van deze organisaties groeide in 2024 licht. Meer weten? -> www.clo.nl/nl1281

Basiskwaliteit Natuur in bebouwd en agrarisch gebied, 1990-2023 Basiskwaliteit Natuur geeft weer hoe de natuur er voor staat in bebouwd en agrarisch gebied, dus buiten natuurgebieden. Dit is bepaald aan de hand van de aanwezigheid van algemene soorten broedvogels,...

Hoe gaat het met planten en dieren buiten natuurgebieden? Denk aan broedvogels, dagvlinders en vaatplanten in bebouwd of agrarisch gebied. De Basiskwaliteit Natuur (BKN) geeft inzicht. Meer weten? -> www.clo.nl/nl3021

Benzeen in lucht, 1995-2024 In 2024 lagen de gemeten jaargemiddelde benzeenconcentraties in Nederland op alle meetstations tussen de 0,16 en 0,67 µg/m³. Dat is ruim onder zowel de huidige Europese grenswaarde van 5 µg/m³ als de ...

Benzeenconcentraties dalen al jaren en liggen onder de Europese grenswaarde. Deze daling is het gevolg van de invoering van de geregelde driewegkatalysator voor het wegverkeer in de jaren negentig, technische verbeteringen aan auto's en minder benzeen in benzine. Lees meer op www.clo.nl/nl0457

Verhuisde personen binnen en tussen gemeenten: van de in 2023 verhuisde personen zijn 53 procent binnen dezelfde gemeente verhuisd en 47 procent vertrok naar een andere gemeente. Het aandeel verhuizers dat naar een andere gemeente vertrekt is in de afgelopen decennia toegenomen.

In 2023 zijn 1,73 miljoen personen verhuisd. Dat is 9,7 procent van de bevolking. Iets meer dan de helft (53%) verhuisde binnen dezelfde gemeente. Twintigers #verhuizen het meest. Meer weten? -> www.clo.nl/nl2112

Reptielen van de Habitatrichtlijn, 1994-2024 Gladde slang, muurhagedis en zandhagedis zijn beschermd volgens de Europese Habitatrichtlijn omdat ze in hun voortbestaan worden bedreigd. De muurhagedis en de zandhagedis zijn sinds het begin van de ...

Gladde slang, muurhagedis en zandhagedis zijn beschermd volgens de Europese #Habitatrichtlijn. De aantallen van de twee soorten hagedissen zijn sinds de jaren 90 toegenomen, maar de staat van instandhouding is voor alle drie de soorten nog ongunstig. Lees meer op www.clo.nl/nl1554

Fauna in de Waddenzee Ontwikkelingen van de natuur in de Waddenzee zijn onderzocht op basis van drie groepen dieren: vogels, vissen en bodemdieren. De trends van deze soortgroepen laten een gevarieerd beeld zien. Over het ...

Hoe gaat het met de natuur in de #Waddenzee? Over een langere periode bekeken blijven de aantallen vogels, vissen en bodemdieren gemiddeld stabiel of nemen licht toe. Maar de trend kent diverse ups en downs. Lees meer op www.clo.nl/nl1597

Actieve betrokkenheid bij natuurbescherming, 2025 Een groot aantal Nederlanders is actief betrokken bij natuurbescherming. Er zijn veel mensen die vrijwillige activiteiten verrichten, zoals het opruimen van afval, het doorgeven van soortenwaarneminge...

In 2025 ondernam tweederde van de bevolking één of meer activiteiten voor bescherming van de natuur. Dit zijn vooral laagdrempelige activiteiten dicht bij huis zoals het plaatsen van nestkastjes, het opruimen van afval in de natuur en het plaatsen van insectenhotels. Meer weten? -> www.clo.nl/nl1589

Klopt en we zijn nog niet bij het doel. Zoals verderop is te lezen: "[...] de vooruitgang verloopt traag en de situatie is nog ver verwijderd van de beleidsdoelstelling op lange termijn. Volgens de meest recente voorspelling kan de doelstelling mogelijk in 2077 bereikt worden."

Noordse stormvogel en zwerfvuil, 1979-2024 De noordse stormvogel foerageert uitsluitend op zee. Naast natuurlijk voedsel slikt de stormvogel ook geregeld zwerfvuil in, zoals plastic dat aan het wateroppervlak drijft. Maaginhouden van stormvoge...

De noordse stormvogel is een goede indicator voor de milieukwaliteit van de open zee. Naast vis, inktvis en zoöplankton eet hij ook zwerfvuil, zoals plastic. De hoeveelheid plastic in de maag van dode stormvogels is indicatief voor de hoeveelheid zwerfvuil op zee. Bekijk de trend: www.clo.nl/nl1105

Natuurdilemma’s: Voor een aantal natuurdilemma’s is voor 2021 en 2025 weergegeven of de respondenten een voorkeur hebben voor natuurbelangen of voor sociaaleconomische belangen Bij drie dilemma’s wordt duidelijk de voorkeur gegeven aan de natuur, maar dit is in 2025 wel minder dan in 2021. Het percentage dat de wolf een verrijking vindt, is afgenomen van 59% in 2021 naar 41% in 2025.

Het draagvlak voor de wolf neemt af: 41% vindt de wolf een verrijking voor de Nederlandse natuur en 59% vindt Nederland te klein voor de wolf. In 2021 was dit nog andersom. Meer weten? Kijk op www.clo.nl/nl1619

Draagvlak voor natuur en natuurbeleid, 2025 Tachtig procent van de Nederlanders vindt het belangrijk dat bestaande natuurgebieden worden beschermd. Mensen kiezen overduidelijk de kant van de natuur bij de voorgelegde dilemma’s waarin een afwegi...

Tachtig procent van de Nederlanders vindt het belangrijk dat bestaande natuurgebieden worden beschermd. Meer weten? Kijk op www.clo.nl/nl1619

Waddenvogels: de figuur laat de gemiddelde indexen zien van de populatiegrootte van 33 soorten doortrekkende en overwinterende watervogels (blauw) en 29 soorten broedvogels (rood) in de periode 1990–2023. Op de x-as staan de jaren, op de y-as de indexwaarden. Voor beide groepen zijn daarnaast trendlijnen weergegeven. De trends verlopen als volgt. Voor broedvogels stijgt de trend licht van 100 tot 130 rond 2005, waarna deze afneemt tot 97 in 2023, met als bijbehorende trendklasse ‘matige afname’. Voor watervogels loopt de trend van 100 in 1990 tot 118 in 2023, met als bijbehorende trendklasse ‘matige toename’.

Aantallen doortrekkende en overwinterende #watervogels in het #Waddengebied zijn gemiddeld toegenomen en daarna gestabiliseerd. Ook de aantallen #broedvogels zijn eind vorige eeuw gemiddeld toegenomen, maar daarna afgenomen. Meer over de oorzaken op www.clo.nl/nl1560

Correctie: er had moeten staan 'bedekking van korstmossen' en niet het 'aantal korstmossen'. Dit is inmiddels verduidelijkt op de webpagina.

Trend van korstmossen in heide en stuifzand, 1999-2023 De trend van korstmossen in heiden en stuifzanden is in 25 jaar met 41% afgenomen. Kleinere soorten namen sterker af dan grotere soorten. De afname van de bedekking van korstmossen wordt met name vero...

De afgelopen 25 jaar is het aantal #korstmossen met 41% afgenomen. Korstmossen komen voor op heide en stuifzand. Oorzaken voor deze verandering zijn o.a. de afname van windactiviteit, toename van spontane bosontwikkeling en hoge niveaus van stikstofdepositie. Meer weten? -> www.clo.nl/nl1145

Infoservice Infoservice van het Centraal Bureau voor de Statistiek

Aantal kg is inderdaad maar een deel van het verhaal. Mogelijk dat cbsstatistiek.bsky.social meer informatie kan geven over giftigheid, etc? Benader hen anders via hun infoservice, www.cbs.nl/nl-nl/over-o....

Internationaal belang Nederland voor watervogels Nederland is internationaal gezien een belangrijk gebied voor overwinterende en doortrekkende watervogels.

Nederland is internationaal gezien een belangrijk gebied voor overwinterende en doortrekkende #watervogels. De top 3 bestaat uit de Krakeend, Grauwe Gans en Kolgans. De totale lijst telt 78 soorten. Meer weten? -> www.clo.nl/nl1048

De afbeelding toont een schermafdruk van het Dashboard Duurzaamheid met links de selectiemogelijkheden voor indicatoren en rechts een tweetal geselecteerde grafieken.

CBS heeft eind augustus het Dashboard Duurzaamheid vernieuwd en uitgebreid. Primair doel is het aanbieden van gedetailleerde en actuele data over problemen, oplossingen en effecten op het gebied van klimaat, natuur en milieu. Lees meer op www.clo.nl/actueel/nieu...

Trend van reptielen, 1990-2024 Reptielen zijn sinds het begin van de aantalsmonitoring in 1994 gemiddeld vooruitgegaan in populatieomvang; de laatste 12 jaar is de trend echter dalende. In verspreiding zijn reptielen vooruitgegaan,...

De laatste 12 jaar is het totaal aantal #reptielen afgenomen. Afhankelijk van de soort spelen hier factoren als schaalvergroting en intensivering van het landgebruik, klimaatverandering en veranderingen in het voedselaanbod. Meer weten? -> www.clo.nl/nl1384

Ecosysteemkwaliteit (areaal), 2012-2023 Iets meer dan 25 procent van de oppervlakte landnatuur heeft een vrij hoge tot hoge natuurkwaliteit als je kijkt naar de aanwezigheid van de soorten broedvogels en dagvlinders die indicatief zijn voor...

Van 26% van het totale areaal #landnatuur is de kwaliteit, gemeten in het voorkomen van kenmerkende soorten, vrij hoog of hoog. Van 74% is de kwaliteit vrij laag of laag. Voor bijna 80% van het oppervlak is er geen verandering in de tijd. Meer weten? -> www.clo.nl/nl1518

Meest voorkomende activiteiten per kustgebied: Per kustgebied is voor de activiteiten ‘fietsen’, ‘winkelen’, ‘horeca bezoeken’, ‘uitwaaien’, ‘genieten van natuur’, ‘relaxen’ en ‘wandelen’ aangegeven hoe vaak ze gedaan worden.

De Nederlandse Noordzeekust wordt door veel Nederlanders bezocht. Zij waarderen hun bezoek hoog, maar ervaren ook drukte. Meer weten? Kijk op www.clo.nl/nl3012

Sinds 1980 is de dikte van de ozonlaag zowel wereldwijd als boven Nederland afgenomen. De ozonlaag is vooral dunner geworden in de periode 1980-2000.

Uit metingen blijkt dat sinds 1980 de dikte van de #ozonlaag zowel wereldwijd als boven Nederland is afgenomen. Dit komt door de toename van de concentratie van ozonlaagaantastende stoffen in de atmosfeer. Meer weten? -> www.clo.nl/nl0218