Jeroen Dera

Minder leerlingen uit groep 8 kunnen een gesprek op gang houden In het schooljaar 2016-2017 haalde nog 87 procent op gespreksvaardigheid basisniveau 1F, in 2024 gold dat voor nog 69 procent.

Zorgelijk, natuurlijk. Tegelijkertijd wordt in dit artikel een valse tegenstelling tussen 'volop aandacht voor lezen' en 'twee keer per jaar een spreekbeurt' gecreëerd. JUIST in goed leesonderwijs wordt immers veel gesproken. Ergo: laat leerlingen meer over boeken praten.

nos.nl/artikel/2593...

Haha, mensen gaan niet op de eerste rij zitten inderdaad. Behalve mijn moeder, maar die was er dan weer niet ;-)

Dit weekend vond de 38e conferentie over Het Schoolvak Nederlands (HSN) plaats, voorbeeldig georganiseerd door mijn Tilburgse collega’s. Ik sprak over de vraag wat online reading challenges kunnen betekenen voor leesonderwijs. Meer weten over dit fenomeen? Zie onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/...

Vanmiddag presenteerden we ons rapport “Tekstselectie in het Nederlandse literatuuronderwijs”. Hierin brengen we voor het eerst voor alle grote schooltalen in kaart wat er gelezen en aangeraden wordt in het literatuuronderwijs (bovenbouw vwo). Hier te lezen:

www.lezen.nl/publicatie/t...

Uit het rekenwerk van mijn oudste dochter. Beating the system in groep 4 😆

Charlotte Van den Broeck wint Boekenbon Literatuurprijs: een statement voor literaire non-fictie Charlotte Van den Broeck won deze prijs met haar essayistische reis- en geschiedenisboek Een vlam Tasmaanse tijgers.

Geweldig nieuws over een geweldig boek!

www.nrc.nl/nieuws/2025/...

Een nieuwe aflevering van “Levende Talen Magazine” betekent ook een nieuwe editie van de rubriek “Gedicht in de klas” die ik sinds dit jaar met veel plezier verzorg. Met deze keer: Annemarie Estor.

De drukproeven zijn er en over twee weken ligt het rapport er dan echt. Welke teksten behandelen literatuurdocenten voornamelijk in de klas, wat vinden ze thuishoren in een examensyllabus en wat raden ze leerlingen in de bovenbouw vwo aan? Lancering op 21 nov in Nijmegen!

www.ru.nl/over-ons/age...

Jeroen Dera ontvangt Vidi-beurs voor onderzoek naar ‘bookish’ tieners Neerlandicus Jeroen Dera (Radboud Universiteit) heeft van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een Vidi-beurs ontvangen ter waarde van 850.000 euro.

Heel blij om te delen dat ik een Vidi-beurs van NWO ontvangen heb voor het project 'Anatomy of the #Bookish: Unraveling the Reading Life of Teenagers in an Evolving Mediascape'! We starten in september '26. Werving voor de promovendi ergens dit voorjaar! neerlandistiek.nl/2025/10/jero...

Swipe poetry: Sylvia Plath, Lot Weijers and TikTok’s poetry culture | Versopolis Versopolis Review is a pan-European cultural and humanities magazine.

Out now: essay op Versopolis over poëzie op TikTok - “Swipe Poetry: Sylvia Plath, Lot Weijers and TikTok’s Poetry Culture”.

www.versopolis.com/articles/aut...

#Boekenbon literatuurprijs: shortlist om blij van te worden! Niet één titel (behalve wellicht Natter) die stapelhoog in boekhandels ligt. Nuyts is een geniaal dichter, zijn roman ga ik nu écht snel lezen. Van den Broeck is een vijfsterrentekst voor mij.

www.boekenbonliteratuurprijs.nl/edities/2025/

“Zet vraagtekens bij”? Nee: “spreekt tegen” of “corrigeert”, op zijn minst.

Postacademische cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde | Radboud Universiteit De opleiding Nederlandse Taal en Cultuur van de Radboud Universiteit Nijmegen organiseert in samenwerking met het Pre-University College of Society Letteren voor de 21e keer de postacademische cursus ...

Daar is hij weer: onze jaarlijkse cursus Recente Nederlandse en Vlaamse letterkunde! Op 21 januari start de 21e editie, zowel fysiek als online te volgen. Het programma is als vanouds gevarieerd: van veelbesproken bestsellers tot poëziepareltjes. Wees erbij!

www.ru.nl/opleidingen/...

Ik zelfs nog nooit. Ze zagen er wel uit alsof ze diep in de nineties diep waren ingevroren, moet ik zeggen.

“Hebben jullie ook worstenbroodjes?”
“Nee, we zijn hier niet in Brabant.”
“Oh, jammer. Dan kijk ik even voor wat anders…”
“We hebben wel poestabroodjes.”
“Maar we zijn toch niet in Hongarije?”
“Nee, dit is Arnhem.”

Zojuist het boekcontract getekend voor “In spagaat: jonge lezers in tijden van ontlezing”. Gepland voor eind 2026 bij uitgeverij Querido. Veel zin in het schrijfproces!

Het is natuurlijk een naïef lichtpuntje in deze tijden van ongekende politieke afbraak, maar dit collegejaar zijn er al 5 studenten geweest die uit pure interesse een college bijwoonden van een cursus die ze niet volgen. “Ik hoorde dat er over deze roman gesproken werd en daar wil ik echt bij zijn.”

Als het partijkantoor van een collega door extreemrechts bestookt wordt, lijkt het me verbindend als je extreemrechts keihard veroordeelt, niet je collega.

Het slaat wel echt aan bij de dames, geschiedenis in groep 4. Dochter Elin: “Ik haat dat echt papa, het gaat de hele tijd over de dood.”
Om het luchtig te houden vraag ik haar beste vriendinnetje wat ze van Neanderthalers vindt.
Het antwoord: “Lelijk.”

We verbazen ons over Trump, maar nog geen 24 uur later volgt Nederland. Zojuist stemt de Kamer voor het aanmerken van Antifa als terroristische organisatie.

Met steun van de VVD worden ook hier inmiddels onwelgevallige meningen met een pennenstreek verboden.

Tekstselectie in het Nederlandse literatuuronderwijs | Radboud Universiteit Op 21 november wordt het onderzoeksrapport Tekstselectie in het Nederlandse literatuuronderwijs, uitgegeven door Stichting Lezen, gepresenteerd.

Op 21 november presenteren we ons onderzoeksrapport 'Tekstselectie in het Nederlandse literatuuronderwijs: een enquêtestudie onder docenten Duits, Engels, Frans, Nederlands en Spaans'. Toegang: gratis! Registreren kan vanaf volgende week, noteren kan nu al!

www.ru.nl/over-ons/age...

Gisterenavond organiseerde de Bibliotheek Gelderland-Zuid een boekenproeverij voor lezers. Als lid van een driekoppig panel mocht ik boeken tippen. Te weten:

- Daniel Kelhmann, Lichtspel
- Lara Taveirne, Wolf
- Charlotte Van den Broeck, Een vlam Tasmaanse tijgers
- Emmelien Kramer, Woestijnpassages

Opinie: Wie meeloopt met de Lezersmars laat zien dat nieuwsgierigheid en vrijheid onmisbaar zijn Overal ter wereld worden boeken gecensureerd of vernietigd, omdat ze ideeën verspreiden. En waar ideeën worden onderdrukt, wordt de vrijheid bedreigd.

Sterk betoog van Gijs Wilbrink!

"Boeken zijn gevaarlijk, er gaan geen kogels of bommen in schuil, maar ze verspreiden ideeën die niet altijd passen in het keurslijf van de macht. Daarom [...] is het lezen van literatuur ook onmisbaar voor een gezonde democratie."

'Nederlandse universiteiten schuwen debat met andersdenkenden' Is er op Nederlandse universiteiten nog wel ruimte voor een open debat? "Radicale vrijheid van meningsuiting bestaat in Nederland niet."

Wat is dit voor kritiekloze journalistiek? Hoezo krijgt Baudet hier een serieus podium om te zeggen dat je met een “andere mening” wordt geweerd terwijl de kern van de zaak in zijn geval ook is dat hij wetenschappelijke consensus als meninkje wegzet, of zelfs als “nep”?

nos.nl/nieuwsuur/ar...

In Levende Talen Magazine verzorg ik sinds dit jaar de rubriek “Gedicht in de klas”, waarbij ik (hopelijk inspirerende) voorstellen doe voor de bespreking van recente poëzie in de literatuurles. Editie 6 is net verschenen, over “Een nieuwe stad” van Wout Waanders: lt-tijdschriften.nl/ojs/index.ph...

Poëziecentrum organiseert in november een online workshopreeks over allerlei vormen van digitale poëzie, onder de noemer “Beelden, woorden en (algo)ritmes”. Ik geef een workshops over toepassingen van TikTok-poëzie in de literatuurles. Meer info en aanmelden :

www.poeziecentrum.be/agenda/onlin...

Onze studenten hebben poëziefestival “Onbederf’lijk vers” nieuw leven ingeblazen! Op 8 oktober luister je in Nijmegen gratis naar o.a. Ellen Deckwitz en @idunapaalman.bsky.social . Doe zoals je vroeger op Hyves deed: “Ich bin dabei!”

onbederflijkversfestival.nl

Mooi nieuws, dat met name voortvloeit uit productieve samenwerkingen tussen scholen en bibliotheken. Maar of zij “samen van kinderen gemotiveerde en gretige lezers” maken, zoals in het artikel wordt gesteld, valt natuurlijk nog te bezien.

Je hebt misschien herinneringen aan je schoolexamen literatuur, het beruchte/befaamde #mondeling over je #leeslijst. Wyke Stommel en ik hebben een authentieke verzameling van zulke gesprekken aangelegd en dat is me toch interessant! Meer weten? Lees ons artikel: www.aup-online.com/content/jour...

Inzichten uit een enquête onder ruim 1600 bovenbouwers havo/vwo:

* de grote meerderheid staat achter de eis dat je literatuur moet lezen op school
* overtuigende argumenten daarvoor zijn echter vooral instrumenteel (woordenschat, beter lezen in het algemeen)

Zie: www.mdpi.com/2227-7102/15...