Meertens Instituut

Door Aron de Jong, eerder gepubliceerd op Amsterdam Humanities Hub, in een aangepaste versie op de Meertens-site. 📷 Collectie Rijksmuseum, SK-A-154

🌳 Waarom plantten 17e-eeuwse Amsterdammers lindebomen langs de grachten? In het uitgelichte artikel ontdek je hoe Amsterdammers uitdagende geuren te lijf gingen en hoe het bekroonde Odeuropa-project de 'smellscapes' van de stad in kaart bracht.
📚 Lees meer 👉 tinyurl.com/422tc2m4

DOCS - Beluister #240 - Publiek verdriet | Podcasts Beluister DOCS: #240 - Publiek verdriet

Podcastmaker Maartje Kral, verloor haar opa en oma bij de MH17-ramp en spreekt in de DOCS-podcast Publiek verdriet met Meertens-onderzoeker Irene Stengs over publieke rouw en de impact ervan op haar verlies.
🎧 Luister hier 👉https://www.nporadio1.nl/podcasts/docs/127364/240-publiek-verdriet

De geuren van toko’s staan al in de Encyclopedia of Smell History and Heritage van Odeuropa, het internationale onderzoeksproject onder leiding van Inger Leemans. Het won een European Heritage Award 2025 en dingt mee naar de publieksprijs!
🗳️ Stem nu via 👉 tinyurl.com/24de6rvy
#odeuropa

Toko Kai Hing is een geurfeest: van duivelsdrek tot trassi en Florida Water Kruidig, zoutig en zepig: de geuren van de Chinees-Surinaamse toko zijn onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Met geurprofessor Inger Leemans en erfgoedonderzoeker Jules Rijssen snuffelend langs d...

👃 "Hier kun je op elke vierkante meter nog een andere geur ontmoeten." Odeuropa-hoofdonderzoeker @ingerleemans.bsky.social en Jules Rijssen (Imagine IC) in @parool.nl over de smellscape van toko Kai Hing 🔗 (paywall) tinyurl.com/4yuptzkx

Docent moet moeite doen om haar studenten te begrijpen: ‘Dat is fucking spang, man!’ Als docent van een andere generatie moet Alice van Essen vaak moeite doen om haar studenten te begrijpen. Tegelijkertijd is ze onder de indruk van de flair waarmee deze generatie zich uitdrukt. ‘Dit verhaal is fucking spang, ouwe.’

"Uw appjes zijn zo agressief, met die punten." Hbo-docent Alice van Essen (@fd.nl) verwonderde zich over de taal van Gen Z en sprak met Meertens-onderzoeker en NWO Veni-ontvanger Kristel Doreleijers over afko's en 'crossing' en ontbrekende leestekens. 🔗 (paywall) 👉 tinyurl.com/mv9a8ew2

♥️ 'Het is de taal van mijn hart'. Meertens-onderzoeker Leonie Cornips sprak in @villavdb.bsky.social over het belang van dialect en streektaal in verpleeghuizen en vertelde waarom zorgmedewerkers in Groningen sinds kort 't Zörgbuusboukje bij zich dragen. 🎧 Terugluisteren 👉 tinyurl.com/4ep8n3xv

👏 Vorige week succesvol gepromoveerd met Words Matter – A Computational Toolkit for Charged Terms: kersverse dr. Ryan Brate op de trappen van de @utrechtuniversity.bsky.social met o.a. co-promotor Marieke van Erp (DHLab)! 🎓 Gefeliciteerd, Ryan!
@merpeltje.bsky.social

Portret Kristel Doreleijers door 📸 Alexia van der Meijden

🔍 Zijn grammaticale 'fouten' in #jongerentaal écht fouten, of strategische keuzes voor identiteitsvorming?

Meertens-onderzoeker Kristel Doreleijers ontvangt NWO Veni-subsidie voor onderzoek naar anti-grammatica. "Ik ga stad" - onbewust of bewust? Lees meer 👉 tinyurl.com/ycymr4u5

#NWO #Taalvariatie

Queer in Oost x Transketeers: Three Queers and a drag-cow  In "Three Queers and a drag-cow" komen drie korte films van filmcollectief de Transketeers aan bod. De Transketeers, Bart Peters, Jonah Lamers en Chris Rijksen, maken sinds 2014 films over genderdiversiteit met een focus op het menselijk maken en openbreken van vastgeroeste ideeen over de rollen in de maatschappij.Twee films zijn onderdeel van de serie 'I am not a number' een serie waar telkens een trans vrouw met migratie achtergond centraal staat. I

🎬 Piet & Soya is zaterdag te zien tijdens Queer in Oost x Transketeers in Pleintheater A’dam Oost!
Een korte film over queer verbondenheid, geïnspireerd op onderzoek naar koeientaal van Leonie Cornips.
📅 12 juli | 18:00 👉 plein-theater.nl/agenda/18811...

#Transketeers #PietEnSoya #Genderdiversiteit

Promotie Ryan Brate: A Computational Toolkit for Charged Terms Linked to Colonialism Op donderdag 10 juli verdedigt Ryan Brate zijn proefschrift 'Words Matter: A Computational Toolkit for Charged Terms'.

🎓 Ryan Brate (DHLab) verdedigt op 10 juli zijn proefschrift Words Matter – A Computational Toolkit for Charged Terms, over AI en het dekoloniseren van museumteksten.
DHLab-onderzoeker Marieke van Erp was co-promotor.
🕛 12:15 | @utrechtuniversity.bsky.social
🌐 buff.ly/X0ZPUxS
@merpeltje.bsky.social

🎶 Chappell Roan, Fontaines D.C en... Meertens-onderzoeker Kristel Doreleijers op Lowlands 2025!
In Beats, Brabants & Boeken beslecht Kristel samen met Brabohopduo Frino, Simone Atangana Bekono & Margôt Ros prangende levenskwesties uit de provincie voor eens en altijd 👉 lowlands.nl/acts/beats-b...

Iedereen wil een stukje van de kastanjeboom van Anne Frank Vanuit het achterhuis had Anne Frank zicht op de kastanjeboom in de tuin van de buren. De iconische boom waaide vijftien jaar geleden om. Hij heeft inmiddels honderden nazaten.

📰 Terugleestip!
"Het is de sacraliteit van Anne die afstraalt op haar dagboek, op het Achterhuis én op de boom die zij met haar ogen heeft aangeraakt," aldus Meertens-onderzoeker Irene Stengs in 'Iedereen wil een stukje van de kastanjeboom van Anne Frank' in @trouw.nl 👉 www.trouw.nl/duurzaamheid...

Illustratie: Studio V

🎶 Kinderliederen leestip! Meertens-onderzoeker Martine de Bruin over Kortjakje en Olifantje in het bos in de @volkskrant.nl‬: 'Er zijn ongetwijfeld nog veel opa’s en oma’s die Kortjakje voor hun kleinkinderen zingen.' 👉 buff.ly/r20eFqS (paywall)

🎉 Hendriks promoveerde afgelopen vrijdag aan de Universiteit van Göttingen op onderzoek naar gespleten woordgroepen in Brabantse dialecten.
Ze werd vanuit het Meertens begeleid door Marjo van Koppen.
📚 Meer over haar onderzoek 👉 buff.ly/SHumRkM

🎧 Terugluistertip! Kersverse promovenda Lieke Hendriks sprak in @detaalstaat.bsky.social‬ met Frits Spits over het 'gespleten' lijdend voorwerp aan de hand van de zinnen "Ik heb dure kookboeken gekocht" en "Kookboeken heb ik duur gekocht" 👉 buff.ly/USbVh3U

📻 Terugluistertip! Waar wordt het meest oorspronkelijk Nederlands gesproken?
Gastonderzoeker Piet van Reenen geeft antwoord in #Spraakmakers, met één woord als voorbeeld: huis.
Zeg jij huis, huus, hoes’n of hoes?

🎧 Luister terug 👉 buff.ly/9ZNoAaT

🎓 Met trots delen we dat onze collega Ernst van den Hemel, senior onderzoeker bij NL-Lab, is benoemd tot bijzonder hoogleraar Religie in erfgoed en populaire cultuur aan de Universiteit Utrecht. Lees meer over zijn onderzoek en zijn benoeming 👉 buff.ly/myDLTBV
@humanitiesuu.bsky.social

Hoi @katjavannus.bsky.social, m’n collega’s van de Kaartenbank hebben de kaart gevonden, mét Limburg! Je vindt ’m in de Meertens Kaartenbank via deze link 👉 kaartenbank.meertens.knaw.nl/kaart_detail...

Jouw stem telt! Odeuropa maakt automatisch kans op de Public Choice Award 2025. Tot 12 september kun je online stemmen op jouw favoriete project. De winnaar ontvangt €10.000.
Meer info & stemmen 👉 buff.ly/b3pbD6U
#EuropeanHeritageAwards

🏆Odeuropa wint een prestigieuze European Heritage Award/Europa Nostra Award 2025 in de categorie ‘Onderzoek’! Odeuropa zette geur letterlijk en figuurlijk op de kaart als waardevol cultureel erfgoed. De jury prees Odeuropa voor de innovatieve aanpak en impact. buff.ly/b3pbD6U
#EuropeanHeritageAwards

Hoi Katja, goeie vraag! Ik ga even rondvragen of er ook een versie is mét Limburg. Ik laat het je weten als ik iets vind.

Dit monument is het teken dat wij het hebben overleefd Verhalen over de doorwerking van slavernij ‘Dit monument is het teken dat wij het hebben overleefd’ zijn de woorden van Eddy Campbell. De voorzitter van het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijver...

📔 Nu uit: 'Dit monument is een teken dat wij het hebben overleefd', een bundeling verhalen over de doorwerking van het slavernijverleden. Collega Markus Balkenhol droeg samen met Aspha Bijnaar bij met een verdiepend essay over herinneringspolitiek. #Ketikoti
www.boom.nl/zoeken/100-1...

🌿 Het nieuwe project Botanical Records Through a Social Lens brengt historische en hedendaagse kennis over planten, en onze relaties tot planten, samen. Onderzoeker Luiza Teixeira-Costa vertelt over het project in het uitgelichte artikel van deze maand 👉 buff.ly/ky9U8lo
@l-teixeiracosta.bsky.social‬

Hoe noemen we iemand die geen meisje meer is, maar ook nog geen vrouw?
@volkskrant.nl‬ vroeg o.a. Meertens-onderzoekers Kristel Doreleijers en Ton van der Wouden naar nieuwe en bestaande alternatieven en een vrouwvriendelijke tegenhanger van 'jongen'. Lees het hele artikel (paywall) buff.ly/3vaNoLc

Waarom zijn mensen bang voor taalverandering? 🤔
Tijdens het Van Abbedebat verkenden scholieren deze vraag van Meertens-onderzoeker Kristel Doreleijers in een cobat: geen debat, maar een coöperatief gesprek, waarin luisteren en vragen stellen centraal staan. Lees haar blog 👉 buff.ly/x04u1ws

Al ruim 20 jaar sturen Tineke en Ferdinand elkaar meerdere keren per week een kaart. Hun dagboek 'aan elkaar' is een van de bijzonderste collecties van het Dagboekarchief, dat sinds 2013 bij het Meertens Instituut is ondergebracht. Lees het interview over deze unieke correspondentie👉 buff.ly/5JGu6Au

🎧 Terugluistertip! Meertens-onderzoeker Ernst van den Hemel was te gast in de Jortcast waar hij met Jort Kelder sprak over reli-influencers, religie als cultuur en religie als geloof, en jongeren die steeds religieuzer worden (vaak gepaard met conservatieve standpunten)👉

Hoe kunnen entertainment en religie zo goed samengaan in Dollywood, een van de populairste themaparken van de VS? Onderzoeker Rachèl Blokhuis-Koopman bezocht het park voor haar onderzoek en schreef er een essay over in het Nederlands Dagblad. Volledige artikel (paywall) 🔗: www.nd.nl/cultuur/cult...

Mámááá! Waarom smartlappen zo populair zijnWaarom smartlappen zo populair zijn Dat Mama van Heintje uit 1967 recent een update kreeg door de vijftienjarige Daymian van Os, bewijst dat de smartlap weer volop in de belangstelling staat.

Van 'ouderwets' tot camp in de jaren 90, en nu zó populair dat zangers als Frans Duijts op grote festivals staan. Meertens-onderzoeker Martine de Bruin in Margriet over het levenslied: "Het publiek waardeerde vooral de emotie en herkenbare verhalen". Lees het artikel hier (paywall) 👇

📋 De nieuwste vragenlijst van het Meertens Panel - over ‘Thuis’ - is nog t/m 14 mei in te vullen. Doe je mee? 👉 thuis.survey.clariah.nl/index.php/26...
#meertenspanel