Derek's Avatar

Derek

@dirkvanbryn.bsky.social

Amach as na muineacha is isteach sna driseacha Eagarthóir foclóireachta 📖 https://www.focloir.ie/ga

637 Followers  |  202 Following  |  323 Posts  |  Joined: 17.10.2023  |  2.0948

Latest posts by dirkvanbryn.bsky.social on Bluesky

Trácht faoi alt ar The Journal:
Funding for this should have gone to housing instead.

Trácht faoi alt ar The Journal: Funding for this should have gone to housing instead.

aiseolas dearfach faighte ar an bhfoclóir nua cheana féin

12.12.2025 14:41 — 👍 7    🔁 0    💬 0    📌 0
Post image

tramchúiseach

12.12.2025 11:47 — 👍 5    🔁 0    💬 0    📌 0

I would appreciate any help people can offer with this: Has anyone ever dealt with a housemate moving out and a large-scale landlord refusing to consent to any new housemate joining the property as a tenant?

11.12.2025 15:49 — 👍 8    🔁 19    💬 5    📌 1

Sracfhéachaint a thug mé ar leathanach FB an Údaráis ach braithim go bhfuil sé measartha soiléir go bhfuil an feachtas/brú seo ag teacht ó bharr an dréimire

12.12.2025 09:24 — 👍 2    🔁 0    💬 0    📌 0

"fadhb bheag maidir le srianadh creimirí"

an mbeadh sé ina fhadhb mhór dá mbeadh na hainmhithe mór?

11.12.2025 12:23 — 👍 2    🔁 0    💬 1    📌 0
Post image

"inbhuanaithe"
"ábhair athúsáidte uisceshaothraithe agus muirí"

agus pictiúr a cruthaíodh leis an intleacht shaorga 👍👍👍

11.12.2025 11:37 — 👍 7    🔁 1    💬 1    📌 0

Go dona. Is léir go bhfuil duine sinsearach éigin san Údarás gafa le AI agus á bhrú chun cinn bunaithe ar chuid de na fógraí agus ábhar eile atá curtha amach acu le bliain anuas.

11.12.2025 11:32 — 👍 24    🔁 5    💬 4    📌 0

Tuigim. Luafaidh mé leis an lucht teicneolaíochta é.

10.12.2025 12:34 — 👍 1    🔁 0    💬 0    📌 0

Is fiú rudaí mar sin a thuairisciú! Cá háit go díreach ar an suíomh a bhfuil sé sin le feiceáil?

10.12.2025 10:57 — 👍 0    🔁 0    💬 1    📌 0
gaofar cmu
aidiacht, 1ú díochlaonadh
(a.f. gaofar; a.b. ghaofar; g.f. ghaofair; g.b. gaofaire; a.i. gaofara/ghaofara; g.i. gaofara/gaofar; breis/sár gaofaire)
1. meitéareolaíocht
Má tá sé gaofar, tá an ghaoth ag séideadh go tréan.
tá sé an-ghaofar inniu
2. Má tá duine gaofar, bíonn an iomarca gáis ina bputóga agus scaoileann siad amach mar bhromanna é.

gaofar cmu aidiacht, 1ú díochlaonadh (a.f. gaofar; a.b. ghaofar; g.f. ghaofair; g.b. gaofaire; a.i. gaofara/ghaofara; g.i. gaofara/gaofar; breis/sár gaofaire) 1. meitéareolaíocht Má tá sé gaofar, tá an ghaoth ag séideadh go tréan. tá sé an-ghaofar inniu 2. Má tá duine gaofar, bíonn an iomarca gáis ina bputóga agus scaoileann siad amach mar bhromanna é.

lá gaofar (brí uimhir a haon thíos)

09.12.2025 16:05 — 👍 17    🔁 0    💬 2    📌 0

Míle buíochas! Ag súil anois go rachaidh an pobal i dtaithí air de réir a chéile.

09.12.2025 13:14 — 👍 2    🔁 0    💬 1    📌 0

táimid ar líne, a chairde 📖 💻

www.focloir.ie/ga/dictionar...

09.12.2025 11:57 — 👍 22    🔁 3    💬 1    📌 0
Preview
‘Historic moment’ as first ever fully Irish dictionary is launched The launch of a first-of-its-kind Irish dictionary has been hailed as a “historic moment” for the language.

"[forced Irish speakers] to translate into English & then search for definitions in English dictionaries.
This tedious process not only created unnecessary barriers to learning but also shaped how Irish speakers understood the world – through the lens of English."

www.independent.ie/irish-news/h...

09.12.2025 10:46 — 👍 6    🔁 1    💬 0    📌 0
Preview
Foclóir úrnua aonteangach ar fáil don phobal Is ar foclóir.ie a bheidh teacht ar an bhfoclóir nua aonteangach Gaeilge

“Is é pobal na teanga i ndáiríre a mhúnlaíonn an teanga. Má úsáideann an pobal focal nó nath cainte, tá spéis againne ann agus ba mhaith linn é a chlúdach.”

www.irishtimes.com/gaeilge/scea...

09.12.2025 09:27 — 👍 14    🔁 4    💬 1    📌 1

"Beidh sé geal ó dhubh go dubh" - níor rith sé liom roimhe seo go bhféadfadh an frása sin a bheith contráilte in áiteanna ar leith ar domhan

07.12.2025 19:29 — 👍 10    🔁 2    💬 0    📌 0
Ábhar oideachais - An Foclóir Nua Béarla-Gaeilge le Foras na Gaeilge Leagan Béarla agus leagan Gaeilge den ábhar uile atá le fáil san fhorlíonadh teanga agus gramadaí atá in Concise English-Irish Dictionary.

Baineann sé le stíl tí an fhoclóra @fergusone.bsky.social
Cúpla gné den ghramadach ann nach bhfuil an Foclóir agus an Caighdeán ag teacht le chéile (faraor!)

Eolas ina thaobh anseo:

www.focloir.ie/ga/page/educ...

05.12.2025 17:22 — 👍 1    🔁 0    💬 0    📌 0
bíonn adharca fada ar na ba thar lear seanfhocal
Is seanfhocal é bíonn adharca fada ar na ba thar lear a chiallaíonn go bhfeictear do dhaoine go minic go bhfuil cúrsaí níos fearr in áit éigin eile nó ag duine éigin eile, ach go mb'fhéidir nach mar sin atá i ndáiríre.
in adharca a chéile
Má bhíonn daoine nó eagraíochtaí in adharca a chéile, bíonn siad ag troid, ag argóint nó ag easaontú go láidir le chéile.
daoine a chur in adharca a chéile
chuaigh siad in adharca a chéile faoi

bíonn adharca fada ar na ba thar lear seanfhocal Is seanfhocal é bíonn adharca fada ar na ba thar lear a chiallaíonn go bhfeictear do dhaoine go minic go bhfuil cúrsaí níos fearr in áit éigin eile nó ag duine éigin eile, ach go mb'fhéidir nach mar sin atá i ndáiríre. in adharca a chéile Má bhíonn daoine nó eagraíochtaí in adharca a chéile, bíonn siad ag troid, ag argóint nó ag easaontú go láidir le chéile. daoine a chur in adharca a chéile chuaigh siad in adharca a chéile faoi

bheith idir dhá chomhairle
Má tá tú idir dhá chomhairle, níl tú cinnte céard ba chóir duit a dhéanamh, go háirithe nuair a bhíonn rogha le déanamh agat idir dhá rud éagsúil nó dhá chur chuige éagsúil.
bhí mé idir dhá chomhairle faoi shos gairme a ghlacadh
na vótálaithe atá idir dhá chomhairle

bheith idir dhá chomhairle Má tá tú idir dhá chomhairle, níl tú cinnte céard ba chóir duit a dhéanamh, go háirithe nuair a bhíonn rogha le déanamh agat idir dhá rud éagsúil nó dhá chur chuige éagsúil. bhí mé idir dhá chomhairle faoi shos gairme a ghlacadh na vótálaithe atá idir dhá chomhairle

gabh mo leithscéal
1. foirmeálta
Má deir tú gabh mo leithscéal le duine, tá tú ag rá go bhfuil brón ort faoi rud éigin a rinne nó a dúirt tú.
gabh mo leithscéal, ní raibh sé i gceist agam tú a mhaslú
gabh mo leithscéal faoi sin / gabh mo leithscéal as sin
2. Deir tú gabh mo leithscéal le duine nuair a theastaíonn uait aird an duine sin a tharraingt go béasach, go háirithe nuair a bhíonn tú ar tí ceist a chur orthu.
gabh mo leithscéal, an dtig liom biachlár a fháil?
3. (nó mo leithscéal)
Deir tú gabh mo leithscéal le duine má bhuaileann tú ina n-aghaidh nó má tá tú ag iarraidh orthu bogadh chun ligean duit dul tharstu.
gabh mo leithscéal, an bhféadfainn dul tharat ansin?
mo leithscéal, caithfidh mé dul sa treo sin

gabh mo leithscéal 1. foirmeálta Má deir tú gabh mo leithscéal le duine, tá tú ag rá go bhfuil brón ort faoi rud éigin a rinne nó a dúirt tú. gabh mo leithscéal, ní raibh sé i gceist agam tú a mhaslú gabh mo leithscéal faoi sin / gabh mo leithscéal as sin 2. Deir tú gabh mo leithscéal le duine nuair a theastaíonn uait aird an duine sin a tharraingt go béasach, go háirithe nuair a bhíonn tú ar tí ceist a chur orthu. gabh mo leithscéal, an dtig liom biachlár a fháil? 3. (nó mo leithscéal) Deir tú gabh mo leithscéal le duine má bhuaileann tú ina n-aghaidh nó má tá tú ag iarraidh orthu bogadh chun ligean duit dul tharstu. gabh mo leithscéal, an bhféadfainn dul tharat ansin? mo leithscéal, caithfidh mé dul sa treo sin

ar fud
1. Má tá rudaí ar fud áit ar leith, tá na rudaí sin scaipthe ar bhealach mí-eagraithe mórthimpeall na háite sin.
tá mo chuid éadaí caite ar fud mo sheomra
mo leithscéal, tá boscaí ar fud na háite
2. Má tá fáil ar rud éigin ar fud áit ar leith, nó má tharlaíonn sé ar fud áit ar leith, tá an rud sin le fáil i ngach cuid den áit sin nó tarlaíonn sé i ngach cuid den áit sin.
thug siad ar fud an tí muid
tá oifigí acu ar fud na hÉireann
ar fud an domhain
tá cáil orainn ar fud na cruinne
tá 500 duine fostaithe againn ar fud na tíre
téann an bus ar fud na cathrach
bíonn daoine ar fud na heagraíochta ag rothaíocht chun na hoibre

ar fud 1. Má tá rudaí ar fud áit ar leith, tá na rudaí sin scaipthe ar bhealach mí-eagraithe mórthimpeall na háite sin. tá mo chuid éadaí caite ar fud mo sheomra mo leithscéal, tá boscaí ar fud na háite 2. Má tá fáil ar rud éigin ar fud áit ar leith, nó má tharlaíonn sé ar fud áit ar leith, tá an rud sin le fáil i ngach cuid den áit sin nó tarlaíonn sé i ngach cuid den áit sin. thug siad ar fud an tí muid tá oifigí acu ar fud na hÉireann ar fud an domhain tá cáil orainn ar fud na cruinne tá 500 duine fostaithe againn ar fud na tíre téann an bus ar fud na cathrach bíonn daoine ar fud na heagraíochta ag rothaíocht chun na hoibre

Cuid an-luachmhar den fhoclóir nua is ea an míniú a thugtar ar roinnt seanfhocal agus nathanna coitianta. Súil agam go mbeidh múinteoirí go háirithe in ann leas a bhaint astu sa seomra ranga.

05.12.2025 13:54 — 👍 6    🔁 2    💬 1    📌 0

Mo phort féin athraithe agam ar an gceist seo le bliain anuas. Tá buntáistí go leor ag baint le foclóir ar líne ach chuideodh leabhar crua go mór linn an nós dátheangach a bhriseadh, braithim. Ceist acmhainní agus ama, faraor. Ba bhreá liom é dá n-eascródh cúpla fothogra ón mórshaothar, áfach.

03.12.2025 10:02 — 👍 3    🔁 1    💬 1    📌 0

coinnígí súil ar focloir.ie an tseachtain seo chugainn 🤠

02.12.2025 14:41 — 👍 37    🔁 9    💬 2    📌 0

meas drogallach @antainmac.bsky.social

22.11.2025 18:06 — 👍 4    🔁 0    💬 2    📌 0

😔

21.11.2025 10:49 — 👍 0    🔁 0    💬 0    📌 0

Samhlaigh dá mbeadh sé chomh dána sin. "Ní rithfeadh sé leo mé a lorg anseo..."

20.11.2025 17:30 — 👍 2    🔁 0    💬 1    📌 1

éist tá an jóc sin déanta míle uair faoin tráth ach tugaimis rince amháin eile dó

20.11.2025 17:01 — 👍 6    🔁 0    💬 2    📌 0

cuir fios ar na Gardaí - beidh Enoch amárach i gContae an Chláir

20.11.2025 16:35 — 👍 67    🔁 9    💬 5    📌 1
Post image

fuair mé téacs ó mo dhaid ansin agus d'fhreagair mé é le 👍

20.11.2025 12:20 — 👍 8    🔁 0    💬 0    📌 0
Preview
Cártaí Nollag / Christmas Cards - An Cailleach (Goddess Of Winter) — Ciaraíoch Art Christmas cards featuring the Cailleach, the mythological figure in Irish, Scottish, and Manx tradition who summons winter. She is associated with storms, the landscape, and horned beasts like deer, ...

This year's Christmas cards feature An Cailleach, bringer of winter in Irish tradition. They're available to order at the link below and will begin shipping towards the end of November ❄️

www.ciaraioch.com/artprints/p/...

13.11.2025 09:01 — 👍 99    🔁 45    💬 1    📌 2

ar mhiste le duine éigin My Heart Will Go On a chur leis seo

16.11.2025 16:31 — 👍 3    🔁 0    💬 0    📌 0

rediscovered after a recent wardrobe audit

12.11.2025 19:02 — 👍 1    🔁 0    💬 0    📌 0
12.11.2025 18:52 — 👍 25    🔁 1    💬 3    📌 0
Preview
‘Ligimis don Ghaeilge bláthú’ – Catherine Connolly insealbhaithe mar an deichiú huachtarán ar Éirinn Leag an tUachtarán nua níos mó béime ar an teanga ina óráid insealbhaithe ná mar a leag aon uachtarán eile roimpi

Go leithleasach, táim ag smaoineamh ar mo mhac inniu agus nuair a thiocfaidh an cheist amach anseo: 'cén fáth a bhfuil Gaeilge á labhairt againn?'
Ábhar faoisimh is ardú meanman go mbeidh teachtaireacht láidir shoiléir faoi luach na teanga ag teacht ón Áras arís.

tuairisc.ie/ligimis-don-...

11.11.2025 20:44 — 👍 10    🔁 1    💬 0    📌 0

@dirkvanbryn is following 20 prominent accounts